سیستم نمای خشک (Dry Façade System)، روشی نوین و پیشرفته در نصب متریال‌های پوشش بیرونی ساختمان است که در آن، مصالح نما بدون استفاده از ملات یا سیمان، به‌صورت مکانیکی و با اتصالات فلزی و آلومینیومی روی سازه نصب می‌شوند.
این سیستم، به دلیل سرعت اجرا، کاهش خطای انسانی، مقاومت در برابر زلزله، امکان تعویض قطعات و دوام بالا، به گزینه‌ای محبوب در پروژه‌های مدرن معماری تبدیل شده است. در این روش، متریال‌هایی مانند سنگ، سرامیک پرسلانی، آلومینیوم کامپوزیت و بتن جی آر سی (بتن الیافی) با این سیستم نصب می شوند.
- روش‌های متداول نصب نمای خشک
در سیستم‌های نصب خشک، روش‌های مختلفی برای نصب مصالح روی ساختمان وجود دارد. انتخاب روش مناسب، وابسته به نوع متریال، وزن آن، ارتفاع ساختمان و شرایط اقلیمی پروژه به دو دسته کلی تقسیم می شوند.
- نصب خشک به روش نمایان (Visible Fixing)
در این روش، متریال نما با اتصالات قابل مشاهده مانند پیچ، براکت یا قلاب روی زیرسازی نصب می‌شود. این روش ساده، سریع و اقتصادی است و سیستم نصب از رو به روی نما قابل مشاهده است.
- نصب خشک به روش غیر نمایان (invisible Fixing)
در این روش، اتصالات پشت متریال قرار دارند و از بیرون دیده نمی‌شوند. برای متریال‌هایی مثل سرامیک خشک و GRC، از سیستم‌هایی مانند کلیپس، انکر مخفی یا قاب نگهدارنده استفاده می‌شود. این روش برای پروژه‌هایی با سطح بصری بالا، ایده‌آل است
- روش‌های تخصصی نصب GRC
بتن GRC به‌عنوان متریالی سبک، مقاوم و فرم‌پذیر، نیازمند سیستم نصب کاملاً مهندسی‌شده و زیرسازی اختصاصی است. بسته به ابعاد، فرم قطعات و نوع طراحی معماری، روش‌های نصب متنوعی برای آن وجود دارد.
در ادامه دو روش رایج و استاندارد نصب پنل‌های GRC را بررسی می‌کنیم:
- نصب GRC به روش کلدینگ (Cladding System)
در روش کلدینگ که مشابه نصب کامپوزیت یا سنگ خشک است، پنل‌های GRC به‌صورت مستقیم با استفاده از اتصالات مکانیکی آهنی و یا آلومینیومی به سازه الحاقی زیر متصل می شوند.
مشخصات و ویژگی‌های سیستم کلدینگ برای جی ار سی
- استفاده از زیرسازی فلزی گالوانیزه یا آلومینیومی
- نصب سریع و قابل تنظیم
- مناسب برای قطعات تخت، ساده و تکرارشونده
- اتصال با پیچ، براکت یا قلاب روی فریم نگهدارنده
- امکان تعویض یا تعمیر قطعات بدون آسیب به زیرسازی
- ایجاد درز انبساط بین قطعات برای جلوگیری از ترک
- مناسب برای پروژه‌های متوسط تا بزرگ و نمای منظم
توجه: در این روش، قطعات GRC دارای اتصالات از پیش تعبیه‌شده (مانند انکر، پلیت یا قلاب ) هستند که به زیرسازی پیچ می‌شوند.
- نصب GRC به روش استود فریم (Stud Frame System)
در روش استود فریم، هر قطعه GRC روی یک فریم فلزی اختصاصی نصب می‌شود که در واقع بخشی از قطعه محسوب شده و به ساختار پشتی متصل می‌گردد.
ویژگی‌های نصب به روش استود فریم:
- مناسب برای قطعات بزرگ، منحنی، خاص یا سه‌بعدی
- هر قطعه دارای فریم اختصاصی فلزی (معمولاً قوطی یا پروفیل سبک) است
- نصب فریم‌ها روی شاسی اصلی ساختمان با انکر بولت انجام می‌شود
- افزایش مقاومت خمشی و پایداری قطعه
- امکان اجرای فرم‌های خاص معماری، مانند احجام منحنی یا فرورفته
- نیاز به مهندسی دقیق در طراحی فریم و محل انکرها
- مناسب برای پروژه‌های خاص با جزئیات معمارانه زیاد
در این سیستم، ابتدا فریم فلزی ساخته شده و قطعه GRC داخل آن با پیچ یا جوش نقطه‌ای متصل می‌شود. سپس کل مجموعه روی زیرسازی یا سازه اصلی نصب می‌شود.
- تفاوت نصب GRC به روش کلدینگ و استود فریم
مقایسه | سیستم استود فریم | سیستم کلدینگ |
نوع قطعه | لارج پنل، پیچیده و حجمی | ساده و تخت |
نیاز به فریم اختصاصی | دارد | ندارد |
هزینه اجرا | بیشتر | کمتر |
مناسب برای | لارج پنل، قطعات خاص، حجم‌دار | قطعات نما، ردیفی |
روش نصب جی اف ار سی چیست؟
پنل‌های GRC معمولاً با استفاده از سیستم نصب خشک روی نما اجرا می‌شوند. اما برای ارتفاع های زیر 3 متر می باتوان از روش های سنتی یا همان دوغابی استفاده نمود. روش نصب خشک شامل استفاده از زیرسازی فلزی، اتصالات مکانیکی بهمراه استراکچر داخلی قطعات است. بسته به طراحی نما، پنل‌های GRC ممکن است به روش های قاب مهاری و یا کلدینگ نصب شوند. نصب خشک GRC باعث افزایش دقت اجرا، سهولت در باز و بسته کردن قطعات، تهویه پشت پنل‌ها و ایمنی فوق العاده بالاتر می‌شود. این روش در پروژه‌های لوکس و بلندمرتبه کاربرد فراوان دارد و یکی از دلایل محبوبیت GRC در صنعت نما است.
آیا GRC به زیرسازی خاصی نیاز دارد؟
بله. جی ار سی هم همانند سایر نماهای خشک نیازمند زیرسازی فلزی مناسب با شرایط پروژه هم از منظر معماری و هم از منظر سازه ای می باشد. زیرسازی نه‌تنها باید وزن پنل‌ها را تحمل کند، بلکه باید در برابر بارهای دینامیکی همچون زلزله و نیروهای باد نیز عملکرد درستی داشته باشد. انتخاب مقطع و ضخامت پروفیل و نحوه اتصال به سازه اصلی و رعایت فواصل نصب همگی باید بر اساس محاسبات سازه الحاقی انجام گیرد. همچنین وجود فاصله هوایی پشت پنل‌ها برای تهویه، کنترل رطوبت و افزایش عمر مفید الزامی است. طراحی و اجرای زیرسازی دقیق، نقش مهمی در دوام و پایایی نهایی نمای GRC دارد.
آیا اجرای GRC به مجوز یا استاندارد خاصی نیاز دارد؟
طراحی و اجرای زیرسازی فلزی نمای جی ار سی می بایست مطابق با نشریه 714 و همچنین آیین نامه 2800 و مباحث مرتبط مقررات ملی ساختمان همچون مبحث ششم و نهم باشد. همچنین در خصوص تولید قطعات جی ار سی، می بایست این قطعات از دستورالعمل های GRCA و PCI به عنوان دستورالعمل های معتبر بین المللی تبعیت کنند.
سرعت نصب GRC چقدر است؟
یکی از مزایای کلیدی GRC نسبت به سایر متریال‌ها، سرعت بالای نصب آن است. چون پنل‌ها پیش‌ساخته هستند و در کارخانه تولید می‌شوند، عملیات نصب در محل پروژه بسیار سریع انجام می‌شود. لازم به ذکر است عوامل گوناگونی در سرعت نصب همچون ابعاد پنل، ارتفاع سازه و فرم قطعات موثر است که با تیم اجرایی حرفه‌ای، می‌توان روزانه 25 تا 70 مترمربع از نمای GRC را نصب کرد. این موضوع در پروژه‌هایی که محدودیت زمانی دارند یا نیاز به بهره‌برداری سریع دارند (مانند مجتمع‌های تجاری و مراکز اداری) یک مزیت رقابتی مهم محسوب می‌شود.
هر متر مربع جی ار سی چه میزان آهن آلات استفاده می شود؟
میزان استفاده از آهن آلات در زیر سازی جی ار سی، متناسب با دیتیل اتصال، شهر یا کشور محل اجرا، ارتفاع سازه و شرایط پروژه پس از محاسبات زیرسازی و مدل سازی آن به طور دقیق مشخص می شود، اما معمولا بین 10 تا 17 کیلوگرم بر مترمربع میزان مصرف آهن آلات در زیرسازی جی آر سی می باشد.
نتیجه‌گیری | انتخاب روش نصب GRC بر اساس طراحی و عملکرد پروژه
اجرای موفق نمای GRC، وابسته به انتخاب روش نصب مناسب و اجرای دقیق آن با استفاده از زیرسازی مهندسی‌شده و اتصالات استاندارد است. اگر پروژه دارای فرم‌های ساده، تکرارشونده یا تخت است، روش کلدینگ بهترین گزینه است. اما اگر طراحی معماری دارای فرم‌های منحنی یا حجم‌های خاص است، روش استود فریم با طراحی اختصاصی هر قطعه، مناسب‌ترین انتخاب خواهد بود.
ما در شرکت سورین، با تکیه بر دانش فنی و تجربه اجرایی، آماده طراحی، تولید و اجرای دقیق نمای GRC با روش‌های کلدینگ و استود فریم هستیم.